Windows'tan Linux'a Geçiş

İyi bir bilgisayar kullanıcısı olsam da, bilgisayar konusunda, hele hele yazılım konusunda öyle övünülecek, abartılacak kadar bilgi sahibi değilim. Ancak bilgisayar dünyası, donanımlar ve yazılımlar konusunda eskiden beri meraklı biriyimdir. Her ne kadar bu konulara olan ilgim ve merakım zamanla yaşın ilerlemesi ile birlikte eskiye oranla azalmış olsa da, halen devam ediyor.

Şu anda kullanmakta olduğum masaüstü bilgisayar 2006 model. Yani yılların emektarı. İnsan ömrüyle kıyaslayacak olsak 150 yaşında falan derdim en az herhalde. Yani tarihi eser artık. Yine de gayet iyi çalışıyor. Özellikle internette gezinmek ve basit ofis uygulamalarının üzerinden kolaylıkla gelebiliyor. Film izleyebilir, müzik dinleyebilir, hatta pek çok uygulamayı üst üste açabilirsiniz. 2006 model de olsa, zamanının high-end bilgisayarlarından biri olan emektar dostumdan kolay kolay vazgeçmek gibi bir niyetim yok.

Linux pek çok farklı sürümü olarak ücretsiz Windows alternatifi bir işletim sistemidir

Ancak ilerleyen zamana yenilmeyecek şey yoktur. Masaüstü bilgisayarımı ilk aldığımda Vista yeni çıkmıştı. 64 bitlik orijinal Vista Home Premium'u da alışveriş listeme eklemiştim. Sonra Windows 7 ve şimdi de 8 çıktı. Masaüstü bilgisayarımda halen Windows 7 yüklüdür. Vista'dan çok çok daha başarılı. Bir ara Vista, XP ve Windows 7 birlikteydi. Kasanın içinde tam 4 disk bulunduğu için ayrı ayrı disklere birer işletim sistemi kurmak sorun değil. Aynı diske kurmak da sorun değil tabi. Ama Vista uyumsuz programlar yüzünden XP kurma gibi bir problemim yok ve artık zaten hiç sevilmeyen Vista'dan da kurtulduğumuza göre, mevcut sistem de Windows 8 için biraz zayıf kalacağından, Windows 7 ile idare ediyoruz.Ancak bu bile ağır. Windows alıştığımız bir sistem ama, aması var. Windows öyle veya böyle bilgisayarı yavaşlatan bir işletim sistemi. İlk kurulduğundan itibaren zaman içinde bilgisayarın performansını önemli ölçüde düşüren, gereksiz veri kayıtları, silinmiş program kalıntıları, açıklar, virüsler derken sistem çökme aşamasına kısa sürede gelir. Bu Windows tarihi boyunca tüm işletim sistemlerinin ortak kaderi olmuştur ve böyle devam edecek gibi görünmektedir. Haliyle Windows 7 sistem için çok ağır bir işletim sistemi olmasa bile, zamanla kasmalar, donmalar, problemler göstermeye başladı. Haliyle daha az sisteme yüklenecek ve stabil çalışacak bir işletim sistemi ihtiyacı belirdi. Bu nedenle kasa içindeki disklerden birine doğrudan bir Linux sürümü olan Ubunutu kurdum. Ubuntuyu daha önce de test etmiş kısa süre kullanmıştım. Ama üzerinden çok zaman geçmiş ve ben o zamanlar öğrendiklerimi biraz unutmuşum. Tabi Ubuntu da biraz değişmiş, farklılaşmış, gelişmiş.

Windows kullanırken gözümüz kapalı yaptığımız şeyleri birden Linux'a geçince yapmak büyük problem haline gelebiliyor. Adeta insan kendini bilgisayar kullanmayı yeniden öğreniyor gibi hissediyor. Pek çok şeyi nasıl yapacağım konusunda Google'da arama yapıp, yardım sayfaları, forumlar vb. kaynaklardan çözümler ve fikirler edinmeye çalışıyorum. Bu konuda başarısız olduğum söylenemez ama yine de zorluk çekmediğimi söyleyeyim.

Yazının başında da belirtiğim gibi profesyonel, yazılım ve bilgisayar konusunda uzman olmasam da, standart bilgisayar kullanıcılarından çok daha bilgili biriyimdir. Windows işletim sistemlerini bile çökertmeden ve problem yaşamadan yıllarca kullanabilecek kadar bilgisayarı düzgün kullanabildiğimi söylersem nasıl bir kullanıcı olduğumu anlamanız daha kolay olur. Tabi aklınıza bilgisayarı hiç kullanmadığım düşüncesi de gelebilir. İşin açıkçası ortalama bir bilgisayar kullanıcısından kat kat fazla bilgisayara yüklenen biriyimdir. Ama bütün bu bilgi ve yetenek düzeyi bile bir anda Linux sistemi kavramaya yetmiyor. Tabi mevcut deneyimlerden sorunları anlama ve çözme konusunda işi sıfırdan öğrenen biri gibi olduğumu söyleyemem. Ama yine de bir acemilik olmuyor değil. Şu anda bilgisayarımda Windows 7 sistemi boot ettiğimde hiçbir sorun yaşamadığım ses sürücülerim ve donanımlarımdan Linux üzerinden hiçbir şekilde verim alamıyorum. Bu karşılaştığım ve çözüm bekleyen problemlerden sadece biri.

Ubuntu en yaygın ve kullanımı kolay Linux sürümlerinden biridir

Linux kullanmaya başladıktan sonraki ilk düşüncelerimi de belirteyim. Her şeyden önce linux ortalama bir bilgisayar kullanıcısı için, hele hele Windows'a alışmış bir bilgisayar kullanıcısı için,oldukça karmaşık bir işletim sistemi. Bu karmaşıklık Linux için oldukça önemli bir dezavantaj.

Karmaşık yapısının yanı sıra Linux'un kullandığı programlara da yabancıyız. Yepyeni bir dünyaya merhaba diyor ve yeni insanlarla tanışıyor gibi hissediyor insan kendini. Alıştığımız Windows tabanlı programların çoğuna elveda demek gerekiyor. Onların yerine şimdiye kadar adını bile duymadığımız program ve uygulamalara alışmak gerekiyor.

Kullanım kolaylığı ve pratiklik konunda da Linux Windows'un gerisinde. Ancak Windows 8'in kullanım kolaylığı 7'ye göre biraz daha düşük. Linux Windows'tan kullanım kolaylığı açısından biraz karmaşık olsa da bu konuda çok da geri sayılmaz. Daha Linux'la yeni tanıştığınızda bile (en azından Ubuntu sürümünde), pek çok şeyi kolaylıkla halledebilirsiniz.

Linux Ubuntu Masaüstü Windows'a benzer

Linux'un Windows karşısında iki önemli avantajı var. Birincisi bedava olması. Windows'a da pek para verdiğimiz söylenemez ama, kırılmış Windows ile de güncellemeleri yüklemek sorun yaratıyor. Her güncellemede tekrar kırma işlemini tekrarlamak zorunda kalabiliyorsunuz. Windows güncellemelerini kapatmak bir çözüm iken bu durumda da ortaya çıkan açıklara karşı korumasız kalıyorsunuz. Ayrıca pek çok uyumsuzluğun giderilmesi için gelen güncellemelerden de faydalanamıyorsunuz. Yine güncellemeri yüklemeniz halinde de korsan kullanım yaptığınız tespit edilebiliyor. Korsan veya kırık yazılım kullanmak suç. Windows'un kendisi ve Windows tabanlı programların çoğu ücretli programlar. Windows'u ve Windows tabanlı programları korsan kullananlar ise yasal yaptırımlarla yüzleşme riski ile yaşarken, bir yandan da virüslere ve saldırılara karşı da zayıf bir bilgisayara sahip bulunuyorlar.

Ücretsiz olan Linux'ta hemen her konuda işinizi görecek ücretsiz bir program bulabilirsiniz. Bu ücretsiz programlar işinizi gördüğü sürece, yasalara karşı gelmeden ve kendinizi suç işliyor gibi hissetmeden özgürce huzur içinde bilgisayarınızı kullanabilirsiniz. Ücretsiz programlar işinizi görmediği noktada ücretli programlara yönelebilirsiniz.

Linux'un belki de en önemli avantajı güvenli olması. Dünyadaki bilgisayarların çok büyük bir kısmı Windows kullandığı için bilgisayar korsanları Windows sistemleri hedef alan saldırılarda uzmanlaşmış durumdalar ve Windows sistemler için virüs yazıyorlar. Yani şu anda mevcut virüslerin büyük bölümü Windows tabanlı sistemler için yazılmıştır. Az sayıda Linux kullanıcısını hedef almak için virüs yazan pek yok. Haliyle bilgisayarınıza virüs bulaşması gibi bir endişeyi Linux kullanırken kolay kolay yaşamıyorsunuz.

Son olarak ise Linux kullanmak farklı bir şey yapmak oluyor. Çevrenizdeki insanlardan farklı bir şey yapıyor olmak da insana kendini iyi hissettiriyor.