Fındık Fiyatları Yükselecek Mi?

Fındık

Fındık rekoltesi bu yıl ülkemizde bölgesel bazda büyük farklılık gösteriyor. Giresun ve Ordu'da belli bölgelerde rekolte iyiyken bazı diğer bölgelerde oldukça düşük. Bu dengesizliğin ülkemizdeki toplam üretime yansıması ise ancak ilerleyen dönemlerde belli olacak.

Bununla birlikte ilk açıklanan fındık fiyatları üreticilerin yüzünü güldürmüş değil. Bu yazıyı yazarken Fiskobirlik'in internet sitesinden 03.09.2012 tarihli fındık fiyatlarını kontrol ettim. Giresun kalite fındık için asgari ve aazami fiyatlar sırası ile 4,50 TL ile 4,60 TL iken, Düzce'de ve Akçakoca'da 3,80 TL ila 3,90 TL, Ünye'de 3,90 TL ila 4,00 TL, Ordu'da 3,90 TL ila 3,95 TL ve Trabzon'da 3,85 TL ila 3,90 TL aralığında değişiyordu. Fiyatlardan da görüldüğü üzere azami ve asgari fiyatlar arasında ancak 5-10 kuruşluk bir fark bulunuyor.

Fındık Fiyatları

Serbest piyasa fındık fiyatları 2012 yılında sezone düşük başlamış olsa bile, genel beklenti bu yıl dünya fındık ihtiyacının yaklaşık %70'ini tek başına karşılayan ülkemizde rekoltenin ortalamanın altında kalacağı ve bu nedenle fındık fiyatlarının zaman içerisinde yükseleceği yönünde. Üstelik bu yıl dünyaya hakim olan aşırı sıcaklar ve kuraklık nedeniyle İtalya ve İspanya gibi fındık tarımının yapıldığı diğer ülkelerde de rekoltede önemli ölçüde düşüş bekleniyor. Tüm bunları üst üste koyduğumuz zaman, ekonominin genel ilkelerinden olan arz-talep dengesi gereği fındık fiyatlarının yükseleceğini öngörmek için ekonomist olmaya da kahin olmaya da gerek yok.

Hemen her yıl olduğu gibi bu yıl da fındık fiyatları sezona düşük başladı. Bu durumdan en çok borçlu olan üreticiler etkileniyor. Genellikle fındık tüccarlarından banka kredilerinden çok daha yüksek faizle borçlanan ( burada fındık tüccarlarının önemli bir kısmının aynı zamanda tefecilik yaptığını da belirtmek gerek ) fındık üreticileri, borç aldıkları tüccarların da baskısı ile ellerindeki mahsülü ilk açıklanan bu düşük fiyattan piyasaya sürmek zorunda kalıyorlar. Ellerine az para geçen üreticiler bir sonraki yıla kadar hem geçinebilmek hem de gübre, ilaç gibi ihtiyaçlarını karşılayabilmek için tekrar borç için tefecilik yapan tüccarların kapısını çalmak zorunda kalıyorlar. Belki de biraz bu nedenle, borçlu olanların fındığını düşük fiyattan almak için hemen her yıl fındık fiyatları düşük bir seviyeden sezonu açıyor ve yavaş yavaş yükseliyor.

Fındık fiyatlarının düşük fiyattan sezonu açmasındaki bir diğer etken olarak da, daha fındık doğumu olmadan büyük fındık tüccarlarının yurtdışı bağlantıları ile sabit fiyat üzerinden ticari anlaşmalar yapmaları ve bu nedenle rekoltenin düştüğü yıllarda fiyatların yükselmesini engellemek için çaba gösteriyor oldukları da iddialar arasında yer alıyor.

Bununla birlikte 2012 yılında fındık fiyatlarının rekolte düşüklüğü nedeniyle çok kısa bir sürede yükseleceğini öngörmek çok hatalı olmaz. Geçtiğimiz dönemlerde de rekolte ortalamanın altında kalmış ve bu da mevcut depolardaki fındık stoklarının büyük ölçüde azalmasını sağlamıştı. Mevcut stokların azalmış olması da, rekoltenin yine düşük olacağı 2012 yılında fındık fiyatlarının oldukça yükseleceği anlamına gelebilir. İç piyasada üreticiler birkaç ay içerisinde ellerindeki mahsülü 50 randıman kabuklu fındık için 6.50 TL ya da üzerinde bir fiyattan satma imkanına sahip olabilirler. Bu fiyatlar geçen yıl serbest piyasada aşılmıştı. Bu yıl stokların da etkisinin çok az olacağından ya da hiç olmayacağından bu fiyatları çok daha erken görmek mümkün olabilecektir. Hatta yılbaşından sonra 50 randıman kabuklu fndık için 7.00 TL üzeri bir fiyat görmek mümkün olabilecektir.

Borçlu olanlara ve ellerindeki mahsülü en kısa sürede satmak zorunda olanlara mümkün olduğunca beklemelerini tavsiye ediyorum. Borcu olmayanlar ise fındıklarını depolarında tutabilirler.