Vadeli mevduat hesaplarında birikimlerinizi bankaya ödünç verirsiniz. Banka sizin birikiminizi işletir ve belli bir vadenin sonunda size vaat ettiği faiz ile birlikte iade eder. Bu açıdan banka batmadığı sürece kolay kolay paranız kaybolmaz. Ancak vadeli mevduat hesaplarında kar edememe hatta reel anlamda zararda olmanız da olasıdır. Örnek verecek olursak, vadeli mevduatt hesabınıza bankanız yıllık %10 faiz versin. Eğer yıllık enflasyon vade bitiminde %10'un altında kalırsa, aradaki fark kadar reel kaznaç sağlamış olursunuz. Yıllık enflasyon tam %10 olursa, paranız yerinde saymıştır, ne karınız ne zararınız vardır. Eğer yıllık enflasyon %10'un üzerinde gerçekleşirse, paranız rakamsal olarak büyümüş olsa bile, reel anlamda enflasyon karşısında erimiştir ve zarardasınız demektir. Benzer durum hazine bonosu ve sabit faizli tahviller için de geçerlidir. Yani getirisi faiz oranı gibi sabit bir oran üzeirnden önceden belirlenmiş yatırım araçlarında enflasyonun seyri kar zarar durumunuzu belirler. Gerek enflasyon gerekse faizlerin düşüklüğü nedeniyle reel anlamda çok yüksek getiri sağlamayan bu yatırım araçları, yatırımcıların piyasaları takip etmesine gerek olmaması ve güvenilir olmaları nedeniyle sıkça tercih edilir.
Altın tarih boyunca değerli olmuştur. Bu nedenle altın riski düşük bir yatırım aracı olarak görülür. Altın fiyatları dünyada savaş, küresel ekonomik krizler vb belirsizliklerin ve güvensizliklerin çoğaldığı dönemlerde yatırımcıların sığınma limanı görevini görmektedir. Değer kaybetse bile bu değer kaybı sınırlı olacaktır. İçinde bulunduğumuz dönemde de küresel çapta gerek ekonomik belirsizlikler ve riskler gerekse askeri faaliyetler ve gerilen diplomasi nedeniyle altın fiyatları tavan yapmış durumdadır. Altın genel anlamda sığınma limanıdır dedik. Bir servet biriktirme aracı olarak da görülür. Aslında kar getirici bir araç değil, servet birikitirme aracı olarak çalışır ancak ulusal paralar karşısında değeri arttığında ulusal para cinsinden kar getirmiş gibi olur. Ama aslında altını da doğrudan para olarak görmek de mümkündür.
Emlak dediğimiz zaman daire, ev, bina, dükkan, arsa, tarla vb. taşınmaz mülkleri kast ediyoruz. Genel olarak dükkan ve daireler ya içinde oturmak ya da kiraya verip gelir elde etme amacı ile tercih edilirler. Aynı zamanda ihtiyaç halinde satıldığında da birikmiş bir tutar elde edilebilmektedir. Arsa ve tarlalarda durum değişiktir. Arsa üzerine bina inşaa ederek satmak ya da bir müteahhite kat karşılığı vermek mümkün olduğu gibi ,değeri arttığında satarak aradaki değer farkından gelir elde etmek de pekala mümkündür. Ancak bu biraz uzmanlık gerektirmektedir. Bu alanda neredeki arsanın ileride ne kadar değerleneceği iyi öngörülmelidir.
Borsada halka açık şirketlerin hisse senetleri alınıp satılır. Borsada iki temel yatırımcı türü vardır. Birinci sınıfta yer alanlar uzun vadeli yatırım amaçlı hisse senedi alırlar. Borsada hisseleri işlem gören şirketler zaman zaman kar payı dağıtırlar ve bu yatırımcılar da ellerindeki hisse senetleri oranında dağıtılan kardan pay alırlar. Bu sınıfıta yer alan yatırımcılar için hissesini alıkları şirketin karlılığı devam eden bir sektörde olması, iyi yönetiliyor olması, düzenli olarak kar payı dağıtıyor olması gibi kriterler önem taşımaktadır.
Borsada yer alan diğer bir yatırımcı grubu ise hise senetlerini sık sık alıp satarak fiyat değişimlerinden kar elde etmeyi hedeflerler. Bugün aldıkları hisseleri yarın, hatta gün içinde satabilirler. Bu yatırımcılardan yorucu bir iştir. Sürekli olarak hem ülke hem de dünya piyasalarını ve gündemi takip etmek ve anlık olarak doğru analizler yapmak, fırsatları görmek ve doğru zamanlarda alım ve satım kararı vermek gerekmektedir. Bu yatırımcılar kısa sürede küçük bir birimiş sermayeden büyük bir servet elde edebilirler ancak alınan riskler büyüktür. Stresli ve yorucu bir yatırım tercihidir. Aynı zamanda ekonomik tabloları ve grafikleri iyi okuyup yorumlamak da bu alanda yatırım yapmak için olmazsa olmazdır.
Vadeli işlemler borsası ülkemizde birkaç yıl önce devreye girmiş en yeni yatırım alanlarından biridir. Orta ve uzun vadeli fiyatlandırmaların yapıldığı bir alandır. İleriye dönük olarak fiyatlandırma yapıldığı için daha çok uzmanlık gerektirir. Bu blogun okurlarrının VOB'de yatırım yapmayacağını düşünüyorum.
Bir süredir forex reklamları görüyoruz. Bu piyasa alında dünyadaki para birimleri arasında alım satım yaparak gelir elde etmeyi hedefleyen bir yöntemdir. Çapraz kurlar ve para birimlerinin seyrini iyi takip etmeyi gerektirir. Değişkenliği çok yüksektir. Borsada olduğu gibi yatırımcıların sürekli olarak gündemi takip etmeleri gerekir. Yorucu bir alandır. Ancak hem ülke hem de dünya gündemini, borsaları, büyük yatırımcıların hareketlerini yorun bir şekilde takip edip sağlıklı öngörülerde bulunabilen, kısaca piyasayı okuyabilenler için karlı bir alan olabilir. Aksi halde kar edelim derken zarar etmek de olasıdır.
Yatırım yaparken hangi yöntemi ya da yöntemleri seçerseniz seçin, yatırım yaptığınız alanla ilgili bilgi sahibi olmanız gerektiğini ve neyi neden yaptığınızı bilmenizin şart olduğunu unutmayın. Kurtlarla dolu olan bir masadan ciğer kapmak kolay değildir ve dibini görmediğiniz suya dalmayınız. En azından bu alanlardan birinde yatırım yapmak istiyorsanız, öncesinde iyi bir araştırma yapmanızı ve bir süre gözlem yaparak kendinizi test etmenizi öneriyorum.
Bol kazançlar.
